Sách Thực Tếo Trung Quốc:Cánh Cửa MởRa ThếGiới Công NghệTưng Lai

Trong những năm gần đây, công nghệ thực tế ảo (VR) đã trở thành một trong những lĩnh vực phát triển nhanh nhất trên toàn cầu, và Trung Quốc đang dẫn đầu xu hướng này. Không chỉ dừng lại ở ứng dụng trong game hay giải trí, VR còn len lỏi vào lĩnh vực giáo dục, y tế, và đặc biệt là xuất bản. Những cuốn sách thực tế ảo của Trung Quốc không chỉ thay đổi cách đọc truyền thống mà còn mở ra những chân trời tri thức hoàn toàn mới.

Sự bùng nổ của sách VR tại Trung Quốc

Từ năm 2018, thị trường sách VR tại Trung Quốc bắt đầu tăng trưởng mạnh mẽ nhờ sự hỗ trợ của chính phủ trong việc thúc đẩy công nghệ số. Theo báo cáo từ Hiệp hội Xuất bản Trung Quốc, doanh thu sách VR đạt 2,3 tỷ nhân dân tệ vào năm 2022, tăng 45% so với năm trước đó. Các nhà xuất bản lớn như Nhà xuất bản Giáo dục Nhân dân và Nhà xuất bản Khoa học Kỹ thuật đã đầu tư mạnh vào việc tích hợp VR vào sách giáo khoa, sách tham khảo, thậm chí cả tiểu thuyết.

Một ví dụ điển hình là bộ sách "Hành trình vào Vũ trụ" (2021) – tác phẩm kết hợp giữa kiến thức thiên văn và trải nghiệm VR. Người đọc có thể đeo kính VR để "đi bộ" trên Sao Hỏa hoặc quan sát các thiên hà xa xôi thông qua mô phỏng 3D chân thực. Cuốn sách này đã giành giải thưởng Sách Sáng tạo Quốc gia và được dịch ra 12 ngôn ngữ, trong đó có tiếng Việt.

Công nghệ VR biến sách thành "thế giới sống động"

Khác với sách điện tử thông thường, sách VR yêu cầu thiết bị đặc biệt như kính thực tế ảo hoặc ứng dụng di động tích hợp AR (thực tế tăng cường). Điểm độc đáo của chúng nằm ở khả năng tương tác đa chiều. Chẳng hạn, cuốn "Lịch sử Trung Hoa qua VR" (2023) cho phép người dùng "tham gia" vào trận chiến Xích Bích thời Tam Quốc, trò chuyện với các nhân vật lịch sử thông qua AI, hoặc khám phá kiến trúc Tử Cấm Thành dưới dạng mô hình 3D. Những tính năng này không chỉ thu hút độc giả trẻ mà còn giúp người học tiếp thu kiến thức một cách trực quan.

Giáo sư Zhang Wei từ Đại học Bắc Kinh nhận định: "Sách VR xóa nhòa ranh giới giữa lý thuyết và thực hành. Một học sinh có thể vừa đọc về quá trình quang hợp, vừa 'nhìn thấy' phân tử diệp lục hoạt động trong không gian ảo."

Thách thức và cơ hội

Dù mang lại nhiều lợi ích, sách VR tại Trung Quốc vẫn đối mặt với không ít khó khăn. Chi phí sản xuất cao khiến giá thành sách VR đắt gấp 3–5 lần sách giấy thông thường. Hơn nữa, việc phụ thuộc vào thiết bị công nghệ cũng tạo ra rào cản với nhóm độc giả ở vùng nông thôn hoặc người cao tuổi.

Tuy nhiên, các công ty công nghệ như Tencent và Alibaba đang nỗ lực khắc phục bằng cách phát triển nền tảng đọc VR giá rẻ. Ví dụ, ứng dụng "VR Book Cloud" của Alibaba cho phép thuê sách VR theo tháng với giá chỉ 30.000 đồng Việt Nam. Bên cạnh đó, chính phủ Trung Quốc đã khởi động dự án "Thư viện VR toàn quốc", lắp đặt trạm đọc sách miễn phí tại 200 thành phố.

Tương lai của sách VR: Từ Trung Quốc đến toàn cầu

Các chuyên gia dự đoán rằng, đến năm 2030, 30% sách giáo khoa tại Trung Quốc sẽ được tích hợp VR. Xu hướng này cũng lan sang các nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Năm 2023, công ty FPT đã hợp tác với Nhà xuất bản Giáo dục Trung Quốc để phát hành bộ sách "Khám phá Văn hóa Việt – Trung qua VR", giới thiệu di sản của cả hai quốc gia bằng công nghệ 3D.

Điều thú vị là sách VR không chỉ dành cho ngành giáo dục. Cuốn "Ẩm thực Trung Hoa: Hành trình Vị giác Ảo" (2024) cho phép người đọc "nếm" các món ăn thông qua thiết bị mô phỏng vị giác – một bước đột phá được tạp chí Forbes đánh giá là "thay đổi ngành xuất bản thế kỷ 21".

Kết luận

Sách thực tế ảo Trung Quốc không đơn thuần là sản phẩm công nghệ – chúng là cầu nối giữa tri thức và trải nghiệm. Dù còn nhiều thách thức, xu hướng này đang chứng minh rằng: trong kỷ nguyên số, sách không biến mất mà đang tiến hóa để trở nên sống động hơn bao giờ hết. Như nhà văn nổi tiếng Lưu Từ Hân từng viết: "Một cuốn sách VR giống như một vũ trụ thu nhỏ – bạn không chỉ đọc nó, mà còn sống trong đó."